Γύρισα στο σπίτι μετά από απογευματινή θεατρική παράσταση η οποία καλή μεν, αλλά θορυβώδης, με ένταση και με κούρασε. Ξάπλωσα στον καναπέ κι έκανα αυτό που μου αρέσει να κάνω τα βράδια την άνοιξη ή πιο αργά τις νύχτες το καλοκαίρι - εφόσον αυτές δεν είναι πήχτρα από ζέστη ή καπνό. Άνοιξα τη μπαλκονόπορτα για να αφουγκραστώ τους ήχους της γειτονιάς και πιο πέρα τη βοή της πόλης.

Ο τυχαίος ήχος έχει κάτι το απαλυντικό, ή μάλλον το συνονθύλευμα ήχων όταν είναι χαμηλής έντασης έχει κάτι απαλυντικό: οι συνομιλίες των περαστικών, τα τιτιβίσματα, το κλάμα ενός μωρού ή η τσιρίδα ενός νηπίου, τα βήματα. Έχω ξαναμιλήσει για το ηχητικό τοπίο της πόλης κάτι που συνήθως αγνοούμε αλλά πάντα αναγνωρίζεται, δικαίως, ως όχληση σε περίπτωση θορύβου.

Είμαστε δημιουργήματα διαδικασίας που έδωσε κυρίαρχη σημασία στην ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία την οποία μπορεί να αποτυπώσει το μάτι, στο φως, και στο μέγιστο ρόλο που παίζει η ανάλυση αυτής στην οπτική ερμηνεία του περιβάλλοντος ως κίνδυνο και ως ευκαιρία επιβίωσης και κυριαρχίας. Σε πρότερες μας υπάρξεις ρόλο έπαιζαν και οι μυρωδιές κι αυτός έχει διατηρηθεί σε σχέση την ταχεία ενεργοποίηση του μνημονικού. Αναφορικά όμως με τον ήχο, πέρα από το σημαντικό ρόλο που έχει στην επικοινωνία με τη γλώσσα, είναι δύσκολο να προβούμε σε χαρτογράφηση ενός ηχητικού πεδίου με τη λεπτομέρεια και σβελτάδα που το καταφέρνουμε σε σχέση με το οπτικό πεδίο.

Στην Αθήνα ήρθα αρχές του ΄70. Πρέπει να σκεφτώ για να καταγράφω αλλαγές που μεσολάβησαν στο ηχητικό τοπίο, σε αντίθεση με τις αλλαγές στο οπτικό. Ίσως ο θόρυβος των μηχανών αυτοκινήτων, αν και δύσκολα θυμάμαι πως ακούγονταν τότε τα αυτοκίνητα ενώ θυμάμαι πως έδειχναν. Υποθέτω ότι ο ήχος του βηματισμού έχει αλλάξει, φορούσαν συχνότερα, καθημερινά, τότε παπούτσια με τακούνι, ειδικά οι γυναίκες, δείτε μια ασπρόμαυρη ταινία, ελληνική ή ιταλική, για να το συνειδητοποιήσετε. Άλλο είναι ο ήχος των τηλεοράσεων, η ομιλία είχε ένταση και νεύρο τότε, θυμηθείτε καλοκαίρι ειδήσεις από τηλεόραση στο μπαλκόνι. Και οι διαφημίσεις, μεγάλη τότε η βαβούρα τους ειδικά η ενοχλητική μουσική επένδυση.

Παντού τώρα ο ήχος κλήσης των κινητών τηλεφώνων, συχνά (κι ενοχλητικά) τραγούδι και παντού η τηλεφωνική συνομιλία που εισχωρεί στο σπίτι από το δρόμο μέσα από τη μπαλκονόπορτα. Ο ηλεκτρονικός ήχος των παρκαρισμένων αυτοκινήτων όταν ξεκλειδώνουν από μακριά – ανακαλώ τυχαία. Κυρίως ο ήχος της κλίσης μέσω Messenger το βράδυ τα καλοκαίρια στα μπαλκόνια, πολύ χαρακτηριστικός (το οποίον όσον κι αν αγαπώ τον άλλαξα ώστε να μη μπερδεύομαι).

Ο γνώριμος χαμηλός θόρυβος, ο ανοιξιάτικος, η συνισταμένη ήχων από διάφορες πηγές, είναι καταπραϋντικός. Ο ήχος είναι κυματισμός, κίνηση των μορίων του μέσου που τον μεταφέρει κι έτσι φτάνει στα αυτιά μας και μπορεί να χαϊδέψει τα τύμπανα με τον τρόπο που ένα χάδι μας αγγίζει την πλάτη και μας κάνει να ανατριχιάζουμε και στη συνέχεια να ηρεμούμε.

Όπως νανούρισμα, ο ήχος ο ανοιξιάτικος, ο βραδινός στις γειτονιές της Αθήνας είναι από τα ομορφότερα απαλυντικά της ψυχής. Κάτι το οποίο γνώριζε ο Καρυωτάκης.