Skip to main content
Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024
«αποκατάσταση, ίαση και περί-ποίηση»
Αύγουστος της Μερόης, Βρετανικό μουσείο
Αύγουστος της Μερόης, Βρετανικό μουσείο

«τι άνοια, βρε; Βαλκάνια! Βαλκάνια!» (σ.66)

Η όγδοη όρθια και πλαγιαστή ποιητική συλλογή του Αμανατίδη (έργο 19) διευθετείται σε δέκα ενότητες με τους δικούς τους μεσότιτλους. Όποια εξωκειμενική πληροφορία μπορεί να χρειαστεί ο αναγνώστης για να τη διαβάσει υπάρχει στα σημειώματα (σ. 99). Ο υπότιτλος αναφέρεται στην αποκατάσταση της υγείας της μητέρας του συγγραφέα, η οποία αναφέρεται ως η ποιήτρια από τον αφηγητή σε πολλά σημεία. Την παρακολουθούμε αρχικά σε κάποιο κέντρο αποκατάστασης, όπου η ίδια παραμένει για τέσσερις μήνες μέχρι τέλος Νοεμβρίου του 2020. Εμείς μπαίνουμε στην αφήγηση στις 30.09 του ίδιου χρόνου, ενώ η ποιήτρια είναι ήδη εκεί και μιλάει τηλεφωνικά με τον γιο της, τον αφηγητή Βασίλη Αμανατίδη. Η φωτογραφία του Αμανατίδη στο νηπιαγωγείο κοσμεί το εξώφυλλο. Πάνω στο στόμα του έχει τυπωθεί οριζοντιωμένος ο τίτλος, το οκτώ (όγδοη ποιητική συλλογή) που γίνεται έτσι το σύμβολο του απείρου; Αναρωτιέμαι. Η μητέρα ποιήτρια είναι φιλόλογος και η ποίηση είναι μια μορφή επικοινωνίας μεταξύ γιου και μάνας. Κάποια στιγμή οι ποιήσεις μάνας και γιου μπλέκονται με άλλες ποιήσεις: τον εθνικό ύμνο (η εκατοστή τριακοστή ένατη στροφή του είναι το μότο της συλλογής), άλλα σολωμικά έργα, τον Καβάφη. Στα κείμενα κυρίως μεταφέρεται με διάφορους τρόπους ο λόγος της μητέρας και περιγραφές για τις επαφές με τον γιο της μέχρι κάποια στιγμή μέσα στο έτος 2021. Η στίξη (π.χ. δεν υπάρχουν κόμματα) δεν με βοήθησε να καταλάβω. Επίσης εγώ θα το τύπωνα σχεδόν ολόκληρο ως πεζό. Δεν προσθέτει κάτι ποιητικό η λέξη που κόβεται στη μέση και διασκελίζει τον άμετρο στίχο, ούτε αυτή που αραιώνεται, ούτε η άλλη που συμπληρώνεται και μένει εκκρεμής.

Έχει πέντε κείμενα που ξεχώρισα (σσ. 75, 78, 83, 95 και 97). Το πρώτο (σ. 75) είναι μια ωραία οικογενειακή συζήτηση με τέσσερα πρόσωπα. Το δεύτερο (σ. 78) ένα πολύ συγκινητικό παιχνίδι αριθμομνημονικής με ημερομηνίες. Το ενδιάμεσο διασώζει τη φωνή της μητέρας μελωδικά από καλύτερες μέρες. Τα δυο τελευταία συμπυκνώνουν όλη τη συλλογή σε βαθμό που με κάνει να σκεφτώ τον λόγο για τον οποίο δεν μένουν μόνο αυτά. Γενικά υπάρχουν πολλές επαναλήψεις και νομίζω ότι η τόση αυτοτεκμηρίωση και η αυτοναφορικότητα δεν βοηθάει, μάλλον κουράζει. Τα δυο τελευταία ποιήματα δείχνουν ότι έχει τα μέσα και τον τρόπο να επεξεργαστεί αλλιώς το θέμα. Ό,τι προηγείται είναι σε μεγάλο βαθμό ημερολογιακό υλικό. Και η δομή της συλλογής είναι περιοριστική. Θέτει στεγανά που δεν κινούνται πέρα από το τοποχρονικό αυτονόητο. Συναισθηματικά τέλος δεν μου μετέφερε τίποτε ένα τόσο ευαίσθητο θέμα. Δεν συγκινήθηκα. 

— Βασίλης Αμανατίδης,  αποκατάσταση, Νεφέλη : Αθήνα 2022, 112 σελίδες, ISBN : 9789605043193, τιμή : €14.39.