Skip to main content
Παρασκευή 03 Μαΐου 2024
παρένθετα, ορφανά και έκθετα

To date, no internationally agreed definition of the different forms of surrogacy exists. In some instances, surrogacy occurs in ways that protect, respect and uphold, the human rights of children born through surrogacy. However, currently, international human rights law does not provide safeguards specifically focusing on domestic surrogacy and International Surrogacy Arrangements (ISAs), which places children born through surrogacy at risk. Moreover, very few States have domestic legal and policy frameworks that provide safeguards for the rights of children in ISAs and, in some instances, domestic surrogacy. 

Έχω αναφερθεί στο πόσο απωθητική μου είναι η ιδέα της τεκνοποίησης με τη χρήση παρένθετης μητέρας. Μια λειτουργική οικογένεια δεν καθορίζεται αποκλειστικά από την ενστικτώδη παρόρμηση της βιολογίας αλλά, κυρίως, από τη λογική του ενστίκτου της αγάπης. Ισχυρότεροι οι δεσμοί στη δεύτερη περίπτωση για το βιολογικό αλλά, κυρίως, το κοινωνικό είδος μας. Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης ως άντρας που είναι παντρεμένος με άτομο του ίδιου φύλου, με νομικά κατοχυρωμένο το δικαίωμα στο γάμο του, έπρεπε να το γνωρίζει αυτό. Επίσης ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης που φιλοδοξεί να γίνει Πρωθυπουργός της Ελλάδας, οφείλει να γνωρίζει το θολό του διεθνούς νομικού πλαισίου που καθορίζει την παρένθετη μητρότητα. 

Δεν έχει λοιπόν συμφωνηθεί ένα διεθνές ρυθμιστικό πλαίσιο που να θέτει τους βασικούς κανόνες αναφορικά με την προσφορά γυναικών για παρένθετη μητρότητα. 'Έτσι, η διαθεσιμότητα αφορά κυρίως σε γυναίκες από ασθενέστερα οικονομικά στρώματα, σε τρίτες χώρες. Γυναίκα με οικονομική ευχέρεια δεν θα άφηνε το κορμί της να υποστεί τέτοια δοκιμασία γνωρίζοντας ότι στο τέλος δεν θα αποζημιωθεί από την αγάπη ενός παιδιού.

Με προβληματίζει όμως κάτι ουσιαστικότερο που αφορά στα ίδια τα παιδιά, στο πως μπορούν να συνδεθούν ψυχολογικά και συναισθηματικά με τη διαδικασία της γέννησής τους από παρένθετη μητέρα. Η διαδικασία της γέννησης ακολουθεί φυσικοχημική νομοτέλεια με βιολογική έκφραση και κανόνες που ερμηνεύτηκαν από τη σύγχρονη επιστήμη, μεταγενέστερη των πολιτισμικών παραδόσεων. Είναι διαδικασία αρχαιότερη από τον άνθρωπο, η οποία με την έλευση της ανθρωπότητας ντύθηκε, όπως όλα τα φυσικά φαινόμενα, την ερμηνεία του μύθου που την εξήγησε, την ενσωμάτωσε στην κοινωνία, της έδωσε διάσταση και όψη συμβατή με τη λειτουργία της κοινωνίας κι όχι με την αμείλικτη και απάνθρωπη νομοτέλεια της βιολογίας. Πολλές οι όψεις του μύθου: η ορφάνια, το έκθετο και χαμένο παιδί, ο κακός πατέρας ή η κακιά μάνα, οι κακοί πατριοί.

Ο μύθος κυρίως γλυκαίνει την απώλεια του βιολογικού γονέα και στρώνει το δρόμο επιστροφής του ορφανού ή έκθετου παιδιού πίσω στην κοινωνία, στις βασικές δομικές της μονάδες.

Για τη διαδικασία με την παρένθετη μητέρα δεν ισχύει κάτι ανάλογο. Είναι κάτι καινούριο, καθαρά τεχνικό, αδούλευτο και απαίδευτο από πολιτισμικές παραδόσεις ώστε ν’ αποκτήσει την ανθρώπινη διάσταση που οφείλει να έχει. Δύσκολο πολύ για το παιδί να συνδεθεί συναισθηματικά με τη διαδικασία αυτή, αφού δεν υπάρχει πολιτισμική αναφορά για να τη ζεστάνει. Και θα παραμείνει δύσκολο για τις μελλοντικές γενιές καθώς όσο ενδιαφέροντα κι αν είναι τα επιτεύγματα της σύγχρονης επιστήμης, ο τρόπος προσέγγισής τους στην ερμηνεία του κόσμου βασίζεται στο αμείλικτο φως της επιστήμης, είναι νόμος δίχως σκιές ερμηνειών και αμφιβολιών, δίχως την αλαφράδα που επιτρέπει ο μύθος. Προς απογοήτευση του Richard Dawkins, κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γοητεύσει όλους παρά μια μερίδα του συνόλου. Καινούργιος κόσμος, όχι θαυμαστός για όλους. Η γέννηση ενός παιδιού από παρένθετη μητέρα παραμένει γυμνή, λείπει το αφήγημα που θα το βοηθήσει να συνδέσει την ύπαρξή του με τη γυναίκα μέσα από την οποία αντίκρισε το φως (έστω κι αν αυτή ήταν κακή ή ανάξια).

Στο σημείο αυτό σημειώνω ότι δεν με απωθεί η ιδέα της παρένθετης μητέρας για λόγους αλτρουισμού, όταν μια γυναίκα δεχτεί να προσφερθεί σε γνωστό της, άτεκνο ζευγάρι. Αυτό είναι πράξη που ενσωματώνει αγάπη στην οποία το παιδί θα βρει αναφορά και ταύτιση.

Οι ομοφυλόφιλοι δεν μπορούν να τα έχουν όλα. Η φύση αποφάσισε ότι δύο άντρες δεν μπορούν να τεκνοποιήσουν. Αντί να σπρώχνουμε άκριτα καταστάσεις απαιτώντας διεύρυνση της νομοθεσίας για την παρένθετη μητρότητα ώστε να εφαρμόζεται και σε ομόφυλα ζευγάρια (που όντως είναι διάκριση αν αναφέρεται μόνο σε ετερόφυλα ζευγάρια) ας απαιτήσουμε το δικαίωμα στην τεκνοθεσία. Διαδικασία μέσα στην οποία το παιδί όχι μόνο μπορεί να βρει αγάπη αλλά και απαλυντική ερμηνεία της ύπαρξής του μέσα από κοινωνικούς όρους.